Het stokstaartje (Suricata suricatta) is een klein roofdier dat tot de mangoesten behoort. Hij wordt ook wel "aardmannetje" genoemd. Het bewoont alle delen van de Kalahari in zuidelijk Afrika (Angola, Botswana, Namibië en het Zuid-Afrika). In het Afrikaans (en het Engels) worden stokstaartjes "meerkat" genoemd. Daardoor wordt de naam 'meerkat' soms foutief in het Nederlands overgenomen uit films zoals bijvoorbeeld de Disneyfilm De Leeuwenkoning. In het Nederlands is "meerkat" echter een naam voor een groep apen (Cercopithecus). Het stokstaartje eet voornamelijk insecten, spinnen, schorpioenen en slakken. Van alle mangoesten zijn de stokstaartjes de meest sociale. Het stokstaartje wordt niet bedreigd. In sommige Afrikaanse huizen kun je stokstaartjes aantreffen.
Inhoud[verbergen]
1 Leefomgeving
2 Gedrag
3 Voortplanting
4 Voeding
5 Uiterlijke kenmerken
6 Trivia
//
Leefomgeving
Stokstaartjes leven in zuidelijk Afrika, meer bepaald op de droge open vlaktes. Ze leven in groepen van maximaal 30 dieren. De holen van grondeekhoorns lijken dé geschikte plaats om te verblijven. De gangen bouwen ze uit, tot ze een maximale oppervlakte bevatten van 15 km². In deze gangen zijn speciale kamers aangelegd. Zo heb je slaapkamers, kraamkamers en zelfs toiletten. Deze toiletten worden "schoongemaakt" door de mestkevers waarmee ze "samenleven". Elke dag rollen de mestkevers de uitwerpselen van de stokstaartjes naar buiten en leggen er hun eitjes in. Als deze eitjes uitkomen, hebben de stokstaartjes weer een nieuwe "schoonmaakploeg". De mestkevers kunnen ongestoord hun gang gaan, want de stokstaartjes zullen ze nooit eten (ze zijn namelijk erg giftig voor ze). Stokstaartjes delen de woestijn met hagedissen, schorpioenen en grondeekhoorns. Ze zijn zich bewust van het gevaar dat hen boven het hoofd hangt; een roofvogel. Ze leven in een soort van hiërarchie; sommige dieren staan op de uitkijk, andere dieren gaan op jacht, enkele andere zijn dan zogezegde babysitters, die de kleintjes in het oog moeten houden als hun ouders er niet zijn. 's Nachts trekken ze zich terug in hun holletje, want de gevaren die buiten op de loer liggen zijn groot.
Gedrag
Stokstaartjes hebben elk afzonderlijke taken. Een wachter staat op de achterpoten en steunt op zijn staart. Er zijn verschillende alarmsignalen, zo heb je het fluitend geluid, dat 'opgepast' betekent en dan heb je ook het blaffend geluid, waarna hij en de rest van de groep rennen voor hun leven. Een wachter beschikt over een goed zichtsvermogen en kan al reeds op verre afstand een ongevaarlijke gier onderscheiden van hun grootste vijand, de arend. Bij gevaar gaan alle stokstaartjes als gekken graven; dit doen ze om een stofwolk te creëren zodat het roofdier weg zou gaan. Als hij blijft, zullen ze schijnaanvallen uitvoeren op het roofdier, maar als deze halsstarrig blijkt te zijn, en weigert weg te gaan, zien ze nog één oplossing: aanvallen. Ze proberen te spugen en te bijten. Als ze aan de verliezende hand zijn, en ze liggen op hun rug, tonen ze hun tanden en halen agressief uit met hun klauwen.
Voortplanting
Het alfavrouwtje is meestal de enige dat paart. Het vrouwtje stoot het mannetje steeds weg. Het mannetje ziet zich verplicht het vrouwtje letterlijk in haar nek te bijten. Daarna volgt de paring. Het gewicht neemt met 40% toe. Het vrouwtje weegt dan iets meer dan een kilo. Elf weken later komen 2 tot 5 jongen ter wereld. Deze zijn én blind én kaal. Ze worden gezoogd totdat ze ongeveer 3 maanden oud zijn (soms door de babysitters terwijl de moeder op jacht gaat). Drie weken na de geboorte zijn de jongen groot genoeg om hun eerste passen in de wijde wereld te zetten. Een stokstaartje is na twee maanden een miniatuurtje van de ouders.
Voeding
Stokstaartjes eten voornamelijk slakken, spinnen en insecten, maar als ze de kans krijgen zouden ze ook knaagdieren of op de grond nestelende vogels en hun eieren eten. Ook hagedissen en kleine dieren behoren tot hun menu. Zelfs giftige dieren, zoals schorpioenen en gifslangen, zijn voor het stokstaartje een echte lekkernij. Het stokstaartje heeft omnivore trekjes: zelfs plantaardige materiaal staat op hun menu, zoals knollen en wortelen. Stokstaartjes zijn echter gierig wat betreft het voedsel. Als er een stokstaartje een voedselbron gevonden heeft, zal hij de prooi meestal alleen (een stuk verderop van de andere stokstaartjes) verorberen. Komen de andere stokstaartjes toch dichterbij, dan gaat hij er grommend met de prooi vandoor. Enkel de zwakke en jonge dieren mogen mee-eten. Bij de grotere prooien, die ze met meerdere tegelijk doden, ontstaat er ruzie over wie wat krijgt. Drinken doen ze nauwelijks: al het vocht dat ze nodig hebben halen ze uit hun voedsel.
Inhoud[verbergen]
1 Leefomgeving
2 Gedrag
3 Voortplanting
4 Voeding
5 Uiterlijke kenmerken
6 Trivia
//
Leefomgeving
Stokstaartjes leven in zuidelijk Afrika, meer bepaald op de droge open vlaktes. Ze leven in groepen van maximaal 30 dieren. De holen van grondeekhoorns lijken dé geschikte plaats om te verblijven. De gangen bouwen ze uit, tot ze een maximale oppervlakte bevatten van 15 km². In deze gangen zijn speciale kamers aangelegd. Zo heb je slaapkamers, kraamkamers en zelfs toiletten. Deze toiletten worden "schoongemaakt" door de mestkevers waarmee ze "samenleven". Elke dag rollen de mestkevers de uitwerpselen van de stokstaartjes naar buiten en leggen er hun eitjes in. Als deze eitjes uitkomen, hebben de stokstaartjes weer een nieuwe "schoonmaakploeg". De mestkevers kunnen ongestoord hun gang gaan, want de stokstaartjes zullen ze nooit eten (ze zijn namelijk erg giftig voor ze). Stokstaartjes delen de woestijn met hagedissen, schorpioenen en grondeekhoorns. Ze zijn zich bewust van het gevaar dat hen boven het hoofd hangt; een roofvogel. Ze leven in een soort van hiërarchie; sommige dieren staan op de uitkijk, andere dieren gaan op jacht, enkele andere zijn dan zogezegde babysitters, die de kleintjes in het oog moeten houden als hun ouders er niet zijn. 's Nachts trekken ze zich terug in hun holletje, want de gevaren die buiten op de loer liggen zijn groot.
Gedrag
Stokstaartjes hebben elk afzonderlijke taken. Een wachter staat op de achterpoten en steunt op zijn staart. Er zijn verschillende alarmsignalen, zo heb je het fluitend geluid, dat 'opgepast' betekent en dan heb je ook het blaffend geluid, waarna hij en de rest van de groep rennen voor hun leven. Een wachter beschikt over een goed zichtsvermogen en kan al reeds op verre afstand een ongevaarlijke gier onderscheiden van hun grootste vijand, de arend. Bij gevaar gaan alle stokstaartjes als gekken graven; dit doen ze om een stofwolk te creëren zodat het roofdier weg zou gaan. Als hij blijft, zullen ze schijnaanvallen uitvoeren op het roofdier, maar als deze halsstarrig blijkt te zijn, en weigert weg te gaan, zien ze nog één oplossing: aanvallen. Ze proberen te spugen en te bijten. Als ze aan de verliezende hand zijn, en ze liggen op hun rug, tonen ze hun tanden en halen agressief uit met hun klauwen.
Voortplanting
Het alfavrouwtje is meestal de enige dat paart. Het vrouwtje stoot het mannetje steeds weg. Het mannetje ziet zich verplicht het vrouwtje letterlijk in haar nek te bijten. Daarna volgt de paring. Het gewicht neemt met 40% toe. Het vrouwtje weegt dan iets meer dan een kilo. Elf weken later komen 2 tot 5 jongen ter wereld. Deze zijn én blind én kaal. Ze worden gezoogd totdat ze ongeveer 3 maanden oud zijn (soms door de babysitters terwijl de moeder op jacht gaat). Drie weken na de geboorte zijn de jongen groot genoeg om hun eerste passen in de wijde wereld te zetten. Een stokstaartje is na twee maanden een miniatuurtje van de ouders.
Voeding
Stokstaartjes eten voornamelijk slakken, spinnen en insecten, maar als ze de kans krijgen zouden ze ook knaagdieren of op de grond nestelende vogels en hun eieren eten. Ook hagedissen en kleine dieren behoren tot hun menu. Zelfs giftige dieren, zoals schorpioenen en gifslangen, zijn voor het stokstaartje een echte lekkernij. Het stokstaartje heeft omnivore trekjes: zelfs plantaardige materiaal staat op hun menu, zoals knollen en wortelen. Stokstaartjes zijn echter gierig wat betreft het voedsel. Als er een stokstaartje een voedselbron gevonden heeft, zal hij de prooi meestal alleen (een stuk verderop van de andere stokstaartjes) verorberen. Komen de andere stokstaartjes toch dichterbij, dan gaat hij er grommend met de prooi vandoor. Enkel de zwakke en jonge dieren mogen mee-eten. Bij de grotere prooien, die ze met meerdere tegelijk doden, ontstaat er ruzie over wie wat krijgt. Drinken doen ze nauwelijks: al het vocht dat ze nodig hebben halen ze uit hun voedsel.
Uiterlijke kenmerken
Stokstaartjes kunnen naar kleur variëren van lichtbruin tot grijs of zilvergrijs. Ze hebben donkere strepen. De kop is vuilwit en hun ogen lijken, door de donkere omranding eromheen, veel groter dan ze in werkelijkheid zijn. Deze donkere omranding doet dienst als een soort "zonnebril". Hun gehoor is even goed als dat van een mens. Ze zijn 25-35 cm groot met een staart van 18-25 cm. Ze wegen tussen de 500 gram en 1 kilogram en worden rond de 10 jaar oud. Uiterlijke verschillen tussen vrouwtjes en mannetjes zijn er niet.
Trivia
Slangen die zo giftig zijn dat ze een mens kunnen doden, zijn geen gevaar voor stokstaartjes.
Een volwassen dier kan zijn eigen gewicht aan zand verplaatsen in nauwelijks 10 seconden.
Ze kunnen dieren aanvallen die groter zijn dan het individu. Dit komt door de solidariteit in de groep.
Omdat stokstaartjes steeds op hun hoede zijn voor naderende gevaren, wordt het stokstaartje ook wel 'de schildwacht van de woestijn' genoemd. Hij beschermt immers niet alleen zijn eigen familie, maar ook tal van andere dieren maken gebruik van de waarschuwingen van stokstaartjes.
Stokstaartjes reinigen hun gebit met behulp van hun lange nagels, die als een soort tandenstokers dienen.
Een bekend fictief stokstaartje is Timon, een karakter uit de Leeuwenkoning en de tekenfilmserie Timon en Pumbaa.
De televisiezender Animal Planet heeft een serie over stokstaartjes gemaakt, genaamd "Meerkat Manor".
Trivia
Slangen die zo giftig zijn dat ze een mens kunnen doden, zijn geen gevaar voor stokstaartjes.
Een volwassen dier kan zijn eigen gewicht aan zand verplaatsen in nauwelijks 10 seconden.
Ze kunnen dieren aanvallen die groter zijn dan het individu. Dit komt door de solidariteit in de groep.
Omdat stokstaartjes steeds op hun hoede zijn voor naderende gevaren, wordt het stokstaartje ook wel 'de schildwacht van de woestijn' genoemd. Hij beschermt immers niet alleen zijn eigen familie, maar ook tal van andere dieren maken gebruik van de waarschuwingen van stokstaartjes.
Stokstaartjes reinigen hun gebit met behulp van hun lange nagels, die als een soort tandenstokers dienen.
Een bekend fictief stokstaartje is Timon, een karakter uit de Leeuwenkoning en de tekenfilmserie Timon en Pumbaa.
De televisiezender Animal Planet heeft een serie over stokstaartjes gemaakt, genaamd "Meerkat Manor".
Geen opmerkingen:
Een reactie posten